Bedewe
bagyºlanan mukam
Bedewe bagyºlanan mukam… Ol Bedewe
bagyºlanan roman… taryh, pelsepe, hemme zat…
Dokuz ıaºymda ata mündüm, ºondan bärem
ondan aırylyºyp bilemok. Her münemde galkyndym, beıgeldim, her düºemde peseldim,
kiçeldim. At meniò gözümde, sözümde, eserimde burum-burum tüsseläp, köräp
ıanıan, adamzat ruhundan ıere damyp dörän we soòra adamzady arkasyna mündürmäge
gelen buºlukçy mysaly. İeòºiò, buısanjyò we merhemetiò buºlukçysy…
ªygyr, pikir, sungat adamsynyò ähli
baºarnygyny aty wasp etmäge ulanmagyna çydam edip bilmän we bu ıola sarp edilen ähli
güıç-gaıratlara bahyl gözleri bilen garan, düºünjesi dar adamlar hem bolup biler.
Gomeriò „Odiseıindäki“ baº gahrymanyna uly deòiz balykgulagyny berip, deòiz
sesini diòlediºi ıaly men hem bu adamlary at dünıäsine gulak asmaga çagyrıaryn.
Düºünjege düºnükli bolan bolsa gerek… Ata münülmez, galkynylar, atlanylar.
Atyma münüp, ºäher daºyna çykamda
henize çenli ıeòlemedik derdim, aırylmadyk gussam, öıke-kinäm bolmandy… Bu
dünıäni maòa erteki ıaly edip beıan etseler, onuò altyn derwezesinden diòe atly
girip giderin. ªonuò üçindir bu ıalançy dünıäde hiç bir zada rowa görmedik
sözlerimi ady päk ata bagyºladym…
Münülıän haıwanlaryò içinde hiç
birisi at bilen deòeºdireòde gödek ıük daºaıjylykdan baºga häsiıete eıe
däldir. Atdan baºga, pilden eºege çenli ähli haıwanlaryò her tüıüne dürden
ıasalan hünji düzseòem at bilen deòeºdirseò öli garantga ıalydyr. İagny, biz
ıerden aıagymyzy üzüp, ata atlananymyzdan soò onuò müò dürli ıöreıºi, ıol
alyºy, sanjylyp durºy, çarpaıa galyp oıun ediºi — ruhumyzyò ähli künjeklerine
täsir ediºi bilen ol hamala biziò ıarpy göwrämize öwrülen ıalydyr. Misli ol adam
bilen bütewileºene meòzär. Galam ıaly inçe aıaklaryò üstünde dünıäde iò
sazlaºykly göwre, kybapdaº boıun, buısançly baº… Soòra bu täsinlikleri örten
hamala beıik soltan lybasy geıdirilen ıaly çar ıana öwüºgin atıan mele, dor, al,
gara, gyr… reòkli ıukajyk derisi… ªalara mynasyp, sürmeli, elde çekilen ıaly
owadan hem jümmüºinde agy-hasrat görünıän gözler… İeòiº baıdagynyò
tugrasyny ıatladıan ıallary, gujurlylygyò nyºany guıruk…
Bu aklyòy haıran ediji beden gurluºy
bilen at ynsan oglunyò iºçisinden begine çenli, sportsmeninden hökümdaryna çenli
berlen we olara iºleriò iò gödeginden iò inçesine çenli maddy we manewi goldaw
bermek wezipesini ıerine ıetirıän ylahy sowgatdyr.
Aty ne haıwanat ylmy, ne maldarçylyk, ne
ykdysadyıet, ne esgerlik, ne-de sport we çapyjylyk taıdan hersinde aıratyn, hemmesinde
birlikde-de düºündirmek kyn… At bu ulgamlaryò hersine bir öwüºgini bilen ornan
hem öz manysy we gymmaty boıunça olardan has beıige galan janawerdir…
(Türkiıäniò meºhur
ıazyjysy Nejip Fazylyò “Bedew ata simfoniıa” kitabyndan terjime)
|
