Bitaraplyk -
- bagt sakasy
Daºary syýasy meselelere bagyºlanan
“edebiýatlarda” bitaraplyk diýip beýleki döwletleriò arasyndaky urºa
gatnaºmaýan we söweºýän taraplaryò hiç birine-de harby kömek bermeýän
döwletiò syýasy hem hukuk ýagdaýy aòladylýar. Bitaraplyk ºeýle ýagdaý
hökmünde gadymy döwürde hem belli bolupdyr, ýöne iº ýüzünde ol döwürde o
diýen giòden ösmändir. XVIII asyrdan baºlap “bitaraplyk” diýen söz halkara
gatnaºyklarynda ulanylyp baºlanýar.
Türkmen halkynyò köp asyrlyk taryhynda
bahasyna ýetip bolmajak, diýseò ägirt uly ähmiýetli, zamana derejesindäki beýik
wakalaryò biri söýgüli Serdarymyz Saparmyrat Türkmenbaºynyò jöwher pähimli
syýasatynyò miwesi bolan Bitaraplyk baýramydyr. Milletiò öòbaºçysy halkymyza her
millete nesip etdiribem durmaýan beýle bagty alyp bermek üçin ýurdumyzyò garaºsyz
bolan gününden baºlap berk alada etdi. Daºary syýasatda Türkmenistanyò
parahatçylyk söýüji, hoºmeýilli bitaraplyk syýasatyny ýöretjekdigini yglan edip,
ony gyºarnyksyz berjaý etdi. Saparmyrat Türkmenbaºy 1992-nji ýylyò iýul aýynda
Ýewropada howpsuzlyk we hyzmatdaºlyk guramasynyò agzalary bolup durýan döwletleriò
döwlet we hökümet baºtutanlarynyò konferensiýasynda eden çykyºynda
Türkmenistanyò öz daºary syýasat ugrunyò özeni edip parahatçylyk we ynsanperwerlik
ideýalaryny saýlap alandygyny belledi. Ykdysady hyzmatdaºlyk guramasynyò agzalary
bolup durýan döwletleriò baºtutanlarynyò 1995-nji ýylyò martynda Yslamabatda bolan
duºuºygynda sebitde bitarap döwletiò we parahatçylygy ýola goýujy merkeziò
statusynyò (derejesiniò) berilmegi hakdaky teklibi öòe sürdi.
Halkymyzyò bitarap döwlet bolmak baradaky
myradynyò hasyl bolmagynda Beýik Ynsan Saparmyrat Türkmenbaºynyò 1995-nji ýylyò
23-nji oktýabrynda Birleºen Milletler Guramasynyò Baº Assambleýasynyò 50-nji
ýubileý sessiýasynda eden çykyºy aýratyn ähmiýete eýe boldy. ªol taryhy
çykyºynda Merhemetli Serdarymyz Türkmenistanyò hemiºelik bitaraplyk syýasatynyò
düýp mazmunyny çuò esaslandyrdy we bu syýasatyò iº ýüzünde durmuºa
geçirilýändigini nygtap belledi.
1995-nji ýylyò 12-nji dekabry. Bu gün
türkmen halkynyò taryhyna altyn harplar bilen ebedilik ýazylan gündir. ªol gün
Birleºen Milletler Guramasynyò Baº Assambleýasy Türkmenistanyò hemiºelik bitaraplyk
statusyny ykrar etmek we goldamak baradaky rezolýusiýasyny kabul etdi. 185 döwletiò
biragyzdan tassyklan ºu namasy Türkmenistanyò BMG tarapyndan ykrar edilen ilkinji
bitarap döwletdigini dünýä jar etdi.
Ýurdumyzyò hemiºelik bitaraplyk statusyny
almagy 1995-nji ýylyò 27-nji dekabrynda geçirilen Türkmenistanyò Halk Maslahatynyò
mejlisiniò üns merkezinde boldy. Halk maslahaty bitaraplyk statusy bilen baglanyºykly
Konstitusiýa üýtgeºmeler girizdi we birnäçe kanunlary kabul etdi. Türkmenistanyò
Prezidentiniò Permany bilen her ýylyò 12-nji dekabrynda “Türkmenistanyò milli
baýramyny Bitaraplyk gününi” bellemek karar edildi.
Bitaraplygymyzy alan günümizden bäri
Türkmenistan tanalmaz derejede özgerdi. Aºgabat sebitdäki ylalaºdyryjy merkeze
öwrüldi. Paýtagtymyzda täjigara, owganara gepleºikleriniò ençeme tapgyry
geçirildi. Aýratyn geosyýasy ºertlerde ýerleºen Watanymyz tutuº adamzadyò
bähbidine hyzmat etjek ençeme ykdysady taslamalaryny orta atdy. ªolaryò durmuºa
geçirilmegini bitaraplyk syýasatynyò miwesi atlandyryp bolar.
|