Türkmen milli oıunlary
Kiçi ıaºly çagalar üçin
Geliò ogar-ogar
oınalyò
Oına azyndan 7-8 oıunçy gatnaºıar.
Sanawaç sanalandan soò bijesi galan oıunçy möjek bolan bolup orta ıatıar. Beıleki
oıunçylar gol tutuºyp, onuò daºyndan aılanıarlar. İuwaº-ıuwaºdan möjege
ıakynlap, ahyry birisi oòa elini degirıär. ªol wagt „oıanan“ möjek daºynda
aılanyºyp ıören, onuò oıananyny görüp gaçmaga baºlan guzulary kowalamaga
durıar. Bellenilen pellehana — „çopan ıatagyna“ çenli möjege guzulardan hiç
birini tutmak baºartmasa, ol ıene orta geçip ıatan bolıar. Eger birini tutaısa,
tutulan oıunçy möjek bolmaly bolıar.
Töòòe-töòòe
oıny
Tööòe-töòòänem oınajaklaryò sany
7-8-den az bolmaly däl. Ilki bilen hemme oıunçylar sygar ıaly aılaw çyzyk çyzmaly.
Sanawaç sanalyp, bijesi galan töòòe bolmaly. Töòòe bolan oıunçy aılaw çyzygyò
daºynda bir çetde oturıar. Beıleki oıunçylar odun çöplemäge giden bolıarlar.
ªonda bir oıunçy töòòäni tapan bolup „Töòòe tapdym, geliò muny
„öımüze“ äkideliò“ diıip gygyrıar. Oıunçylaryò hemmesi töòòäniò
daºyna üıºıärler. Ony goparan bolup, soò göterip aılaw çyzygyò içne
getirıärler. Töòòe garºylyk görkezmeıär. Töòòäni aılaw çyzygyò içinde
goıup, oıunçylar ıene-de odun çöplemäge giden boıarlar. ªol wagtam Töòòe
oıanıar. Ol oıunçylardan islänini kowalamaga baºlaıar. Töòòäniò elini degirip
bilen oıunçysy tutuldygy hasaplanıar. Emma gaçyp aılaw çyzygyò içine girip bilen
oıunçy halas bolıar. Oıunçylaryò hiç birisi tutdurman, aılaw çyzyga girip
bilseler, töòòe ıene-de töòòeligine galıar. Eger oòa oıunçylardan birini tutmak
baºartsa, tutulan oıunçy töòòe bolıar.
Guba gazlar
Bu oıny oınamak üçinem oıunçylaryò
sany 7-8-den az bolmaly däl. Bu gezek ini iki ädim çemesi bolan iki sany parallel
çyzyk çyzıaò. Oınuò dowamynda bu çyzyk „köpri“ bolup hyzmat eder. Sanawaç
sanalyp, bijesi galan bu gezegem möjek bolıar. Beıleki oıunçylar bolsa guba gazlar
bolıarlar. Olar ganatlary — ellerini galgadyp „köpriò“ golaıyna gelıärler.
„Köprüde bolsa „möjek“ otyr. Gazlar ondan köprüden geçirmegini haıyº
edıärler. Möjek bolsa olardan nirä barıanlaryny soraıar. Her guba gaz öz bilıän
ºäheriniò adyny aıdıar. Möjek gazlara: „Giden ºäheriòizden maòa sowgat
getirseòiz, geçireıin“ diııär. Gazlar razy bolıarlar. Möjek olary köprüsinden
geçirıär. Gazlar köprüden geçip, bir salym ganat kakyp ıüzıärler, soò yzlaryna
geçmek üçin ıene-de köprä gelıärler. Möjek olardan: „Boıun alan
sowgatlaryòyzy getirdiòizmi?“ diıip soraıar. Gazlar „ıok“ diıip hersi birıana
gaçmaga baºlaıar. Möjek gazlary köprüsinden geçirmän tutjak bolıar. Tutulan
oıunçy möjek bolıar, köprüden geçip bilen gazlar bolsa halas bolıarlar. Eger
Möjek gazlaryò hiç birini tutup bilmese, ıene-de möjek bolmaly bolıar.
|